Zohar predstavlja temeljno ezoterno delo jevrejske mistike kojim se kabala utemeljuje glavnim pravcem jevrejskog misticizma. Tok mistične misli koji svojim dubokim značajem oblikuje i mnoge druge, potonje pravce i hermetičke struje donoseći preporod na polju verske filozofije, mnogo šire od izvornog jevrejskog toka. Delo je pisano hebrejskim i aramejskim jezikom te na taj način obiluje simboličnom upotrebom ovih dvaju veoma bliskih, znakovitih semitskih jezika, koji istovremeno predstavljaju i slova i brojeva, te im je u prirodi da budu veoma fluidni jedan spram drugoga.

Kabala predstavlja glavni tok jevrejskog misticizma koji potencijalno nudi dublja i mnogo kompleksnija objašnjenja na mnoga jednako složena, paradoksalna i problematična verska pitanja i sve utemeljeno na dubinskom, odnosno slojevitom alegorijskom čitanju originalnog teksta jevrejske Biblije iz više različitih uglova simultano.

Da li je judaizam važan za proučavanje kabale?

Judaizam je od suštinskog značaja i predstavlja glavno izvorište i polazište koje uspostavlja temelje jevrejskoj veri. Potom, kroz jevrejski misticizam, te kabalu kao njen najrazvijeniji i najzastupljeniji pravac promišljanja, mi dobijamo osnovu za dublje zalaženje u okvire judaizma koji prevazilaze početno, ali i najzastupljenije egzoterno tumačenje, odnosno bukvalno čitanje biblijskog teksta. Samim time kabala je neotuđivi deo judaizma. Njen alat za dublje proučavanje ideje Boga, postanja i sveobuhvatne realnosti na svim nivoima postojanja.

Judaizam je religija koja propoveda veru u jednog, bestelesnog i samo duhovnog Boga. Boga koji predstavlja sveukupnost moralnih savršenstava, a čije Ime, zbog svetosti, nije dozvoljeno uzaludno izgovarati. Judaizam se temelji u poslušnosti prema božanskom zakonu koji je u ”TaNaH”-u, odnosno hebrejskoj ”Bibliji”, ”Tori”, odnosno Mojsijevom Petoknjižju. Reč je o rukopisima objedinjenim u 24 tematske knjige, pisanim na hebrejskom i delimično na aramejskom jeziku koji govore o istoriji, idejama i društvenim borbama judinog naroda. Ujedno ovo delo čini i izvorište pravnih propisa, kao i zbir starih mitova verovatno delom preuzetih od drugih, još starijih naroda istoka.

Koliki je značaj hebrejskog jezika?

Hebrejski jezik predstavlja jezik kojim je napisana jevrejska Biblija i koji, kao takav, predstvalja ključ za celokupno i najpotpunije razumevanje Biblije, kao temelja monoteizma, ali i potonjih Avramskih religija koje su se razvile iz primarnog jevrejskog koncepta - hrišćanstva i islama. Poznavanje hebrejskog jezika otvara vrata razumevanju centralnog pravca jevrejskog misticizma, odnosno kabale, koja je bez upotrebne vrednosti hebrejskog jezika u potpunosti kriptovana te samim time nerazumljiva. Jevrejska vera za svog utemeljivača ima Mojsija, vođu i zakonodavca koji je narod oslobodio egipatskog ropstva i na gori Sinaj dao tablice sa zapovestima koje su postali temelji jevrejske religije.

Da li druge (avramske) religije imaju svoje mistične pravce?

Svaka religija ima svoje specifične pravce i vidove bavljenja teškim, kompleksnim pitanjima koja se direktno tiču njihovog matičnog verskog sistema. Hrišćanima je na raspolaganju, između ostalih, isihazam; islamu je poznat sufizam. Isto tako i mnoge hrišćanske podgrupe imaju svoje mistične pravce koji se često nazivaju njihovim kabalama, a sve to po uzoru na izvornu jevrejsku, njen sistem. Otud hrišćansku kabalu nazivamo cabala; dok je hermetistima na raspolaganju qabbalah. Svakako sve tri imaju određenih dodirnih tačaka, iako potonje dve izvornu ideju monoteizma u određenoj meri modifikuju i na taj način je odvajaju od striktnih jevrejskih korena.

Ko je izdavač Zohara na srpskom jeziku?

Izdavač prvog kompletnog prevoda Zohara na srpski jezik je izdavačka kuća Metafizika iz Beograda.

Koliko tomova čini ceo Zohar?

Celokupno delo Knjige Sjaja, Zohar, broji ukupno 23 knjige, dvadeset i tri tomova koji postupno obrazlažu neka od najzahtevnijih pitanja i nedoumica jevrejske vere, ali i hermetizma uopšte.

Errors Alowed

Centre de l’Art Contemporain Strategie Art, group exhibition by young Serbian art scene, Biennale de la Mediterranée, BJCEM. The name of exhibition is Errors Alowed, in Progres gallery, 19.04.2013. – 28.04.2013, prints exibition.

Centar za savremenu umetnost Strategie Art, izložba 42 umetnika s konkursa za Bijenale mladih umetnika (Biennale de la Mediterranée, BJCEM) čiji su osnivači Brisel i Torino i koji je do sada održavan u najvećim evropskim i mediteranskim prestonicama. Izložba u galeriji Progres (Ul. Zmaj Jovina br.8-10) pod nazivom Koncept Neformalne Strategije / Mediterranea 16 / Errors Alowed, 19.04.2013. – 28.04.2013. godine, izložba printova.